Dawnsiwr a meistr bale Ffrengig oedd Jean-Georges Noverre (1727-1810) ac fe'i hystyrir yn grëwr y bale modern. Ers 1982, mae'r gymuned ddawnsio wedi dod at ei gilydd ar ei ben-blwydd ar 29 Ebrill, i nodi Diwrnod Rhyngwladol Dawns, i ddathlu dawns, ymhyfrydu ym mhoblogrwydd y ffurf gelfyddydol, croesi pob rhwystr gwleidyddol, diwylliannol ac ethnig. Er ei bod yn bosibl bod opera yn fwy adnabyddus am ei seiniau lleisiol na’i symudiadau, mae rhai dawnsfeydd syfrdanol yn ein ffurfiau ar gelfyddyd o hyd. O fflamenco Carmeni gorluniau Rusalka, mae dawns yn chwarae rhan gefnogol mewn operâu di-rif, a nawr, rydym ni'n archwilio rhai o'r goreuon.
Yn 2016, fe aeth Opera Cenedlaethol Cymru â Kiss Me, Kategan Cole Porter ar daith. Wedi’i gosod yn Baltimore y 1940au, ar noson agoriadol fersiwn gerddorol o The Taming of the Shrew, dilynwn straeon cyn-garwyr, darpar gariadon a cham-hunaniaethau y cyfan wedi’u cydblethu’n ddigrif yn sioe gerdd glasurol a dawns hardd Cole Porter. Ail-fyw'r olygfa tapddawnsio hudolus gan Alan Burkitt fel Bill Calhoun a oedd yn gamblo.
Pan ddangoswyd Salome gan Strauss am y tro cyntaf ym 1905, fe wnaeth warth ar gynulleidfaoedd, yn bennaf oherwydd Dawns y Saith Fêl. Gan obeithio hawlio pen Ioan Fedyddiwr ar ddysgl, mae Salome yn dawnsio i’w llystad, Herod II, gan dynnu ei fêl fesul un tan ei bod yn noeth. Disgrifiodd Strauss y ddawns fel 'calon y plot', ac ysgrifennodd gerddoriaeth gerddorfaol araf, ddeniadol ar ei chyfer. Dros y blynyddoedd, mae’r Cwmni wedi perfformio’r darn sawl tro – ar ddiwedd yr 1980au a dechrau’r 1990au, gan gynnwys taith i Theatr Bunkamura yn Tokyo, yn 2002 ac yn fwyaf diweddar yn 2009. Fel rhan o’n Cyfres Aralleirio, cymhwysodd y cyfarwyddwr Gareth Chambers leoliad dirgel a gothig i’r gwaith hwn.
Mae Die Fledermaus gan Strauss II yn dipyn o brif gynhyrchiad yn WNO, ar ôl cael ei pherfformio ym mhob degawd (llawn) ers yr 1950au. Daeth ein cynhyrchiad diweddaraf o’r opereta gomig yn 2017, gyda Judith Howarth a Paul Charles Clarke yn arwain y cast. Mae Die Fledermaus yn canolbwyntio ar bêl afradlon, y mae'r pedwar prif gymeriad i gyd yn bwriadu ei mynychu heb i'r lleill ddod i wybod. Mae’r stori ddoniol am gam-hunaniaeth yn llawn ysblander, ffrogiau crand, masgiau ac yn cynnwys un o’r dawnsiau harddaf i’r darn A Waltz, Let's Have a Waltz.
Rydym wrth ein bodd yn cyflwyno rhaglen operatig gyntaf Deborah Colker y bu disgwyl mawr amdani wrth iddi gymryd sedd y cyfarwyddwr ar gyfer rhaglen Golijov Ainadamaryr Hydref hwn. Gallwch ddisgwyl gweld dawnsfeydd disglair drwy gydol y sioe wefreiddiol hon gan fod Colker yn goreograffydd sydd wedi ennill gwobr Olivier, sydd wedi gweithio ar Cirque du Soleil a Seremoni’r Gemau Olympaidd (Rio 2016). Gan gyfuno cerddoriaeth, dawns, a theatr a phriodi fflamenco, canu traddodiadol Sbaeneg a nodweddion operatig moethus, mae Ainadamaryn cyflwyno opera fel erioed o'r blaen.
Ymunwch â ni wrth i ni fynd â’r sioe Sbaeneg atgofus hon ar daith i Gaerdydd, Llandudno, Bryste, Plymouth, Birmingham, Milton Keynes a Southampton yr Hydref hwn.